بودجه پروژه تعلیق شده آمریکا علیه پروپاگاندای ایران؛ یک و نیم میلیون دلار

وزارت خارجه آمریکا پروژه علیه پروپاگاندای ایران را بازبینی می‌کند

وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به بی‌بی‌سی فارسی تایید کرده که بودجه پروژه “ایران دیس‌اینفو” (IranDisInfo) یک و نیم میلیون دلار و برای دو سال بوده که تا پیش از تعلیق آن، ۲۰۷ هزار دلار آن پرداخت شده بود.

دلیل تعلیق این پروژه به گفته وزارت خارجه آمریکا حمله به شهروندان آمریکایی، روزنامه‌نگاران و فعالان حقوق بشری ساکن ایالات متحده آمریکا عنوان شده است. این در حالی است که پروژه قرار بود بر افشای “اطلاعات نادرست و پروپاگاندای حکومتی ایران” متمرکز باشد.

یک مقام وزارت خارجه به ما گفت که مجریان این پروژه پا در حوزه‌هایی گذاشته بودند که در پروژه تعریف نشده بود و در محدوده کاری این وزارتخانه نیست. او گفت که به محض اطلاع از چنین رفتارهایی پروژه به حال تعلیق درآمده و بودجه آن متوقف شده است.

“مرکز تعاملات بین‌المللی” در وزارت خارجه آمریکا کارفرمای این پروژه است. بنا به اطلاعاتی که در وبسایت این مرکز منتشر شده، آنها برای مقابله با “پروپاگاندای دولتی ایران” ۹ میلیون دلار بودجه دارند. بودجه اختصاصی برای ایران در رده سوم بودجه‌ای‌ است که وزارت خارجه برای مقابله با ضداطلاعات خارجی خرج می‌کند.

• بودجه روسیه: ۲۱ میلیون و ششصد هزار دلار

• بودجه گروه‌های تندرو مثل داعش: ۱۹ میلیون و هشتصد هزار دلار

• بودجه ایران: ۹ میلیون دلار

• بودجه چین: پنج میلیون و نهصد هزار دلار

اهداف مرکز تعاملات بین‌المللی

مرکز تعاملات بین‌المللی، دفتری است که شامل کارمندانی از بخش‌های مختلف دولت آمریکا می‌شود، از جمله وزارت دفاع آمریکا که به بودجه این مرکز هم کمک می‌کند.

وزارت خارجه آمریکا می‌گوید که مرکز تعاملات بین‌المللی، فعالیت مجریان تمام طرح‌هایی که بودجه‌شان را تأمین کرده، در شبکه‌های اجتماعی زیرنظر دارد. این مقام وزارت خارجه درباره فعالیت‌های نظارتی این مرکز پس از اتفاق اخیر به ما گفت که آنها می‌خواهند با افزایش نظارت خود مطمئن باشند که پروژه‌ها بر وظایف و اهداف خود متمرکزند.

در این پروژه خاص، وزارت خارجه می‌گوید که مجری قرار بوده با استفاده از آمار و اطلاعات درست، محتوای اینترنتی تهیه کند. محتوا هم قرار بوده در شکل گزارش، مستند، نمودار و انیمیشن باشد. هدفشان هم آگاهی دادن به مردم خارج از آمریکا (احتمالا ایران) بوده تا هدف اطلاعات نادرست نباشند.

کشف ‘تخطی’

بخشی از فعالیت‌های توییتری مجری طرح ایران‌دیس‌اینفو باعث شد وزارت خارجه توجهش به این پروژه جلب شود.

این حساب توییتری به گروهی از آنها که منتقد سیاست‌های دولت آقای ترامپ در قبال ایران بودند برچسب‌هایی از جمله لابی‌گری برای حکومت ایران را می‌زد. یکی از این افراد جیسون رضاییان، خبرنگار ایرانی – آمریکایی بود که نزدیک به دو سال در ایران در بازداشت بود و بعد از امضای توافقنامه هسته‌ای ایران با قدرتهای جهانی (برجام) توانست با گروهی دیگر از زندانیان دو ملیتی ایران را ترک کند.

یکی دیگر از کسانی که هدف حمله قرار گرفته بود، تارا سپهری‌فر است، یکی از پژوهشگران سازمان دیدبان حقوق بشر. خانم سپهری‌فر توییتی نوشته بود که در آن از مخاطبان خواسته بود که اگر تحریم‌های آمریکا منجر به کمبود دارو در ایران شده با او تماس بگیرند.

حساب ایران‌دیس‌اینفو، در پاسخ به او در توییتر نوشته بود که خانم سپهری‌فر “حامی شاخه معتدل رژیم جمهوری اسلامی” است که “به جای مستند کردن اطلاعات بازداشتی‌ها دنبال مستند کردن ادعاهای ظریف است.” این توییت به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر شده بود.

مدیر بخش خاورمیانه دیدبان حقوق بشر، نسخه انگلیسی این توییت را منتشر کرده بود و از اینکه بودجه دولت آمریکا صرف چنین حملاتی می‌شود ابراز تعجب کرده بود.

نگار مرتضوی، از روزنامه ایندیپندنت، مواردی از این دست را در یک رشته توییت کنار هم قرار داده بود؛ از حمله به فعالان حقوق بشر، تا روزنامه‌نگاران و استادان دانشگاه در آمریکا. این مستندات به دست وزارت خارجه رسید و آنها در نهایت تصمیم به تعلیق پروژه گرفتند.

چه کسی پشت این پروژه است؟

وزارت خارجه آمریکا حاضر به افشای طرف قراردادش نیست. آنها می‌گویند که به دلایل امنیتی از انجام این کار معذورند. اما نگار مرتضوی در گزارش خود در ایندیپندنت نوشته که مریم معمارصادقی طرف قرار داد بوده است.

خانم معمارصادقی از مخالفان سرسخت حکومت ایران و مدیر موسسه توانا است. حیطه کاری آنها در وبسایتشان “آموزش شهروندی و ظرفیت‌سازی برای جامعه مدنی ایران” عنوان شده است.

توانا در سال ۲۰۱۰ که باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا بود، با دریافت بودجه از وزارت خارجه این کشور آغاز به کار کرد.

خانم معمار صادقی در توییتر خود را با موسسه توانا و همین‌طور ایران‌دیس‌اینفو معرفی می‌کند. او حاضر به گفت‌وگو درباره این پروژه نشد.

آینده پروژه

مشخص نیست که وزارت خارجه می‌خواهد با این پروژه چه کند. نگار مرتضوی می‌گوید “نمایندگان کنگره چه جمهوری‌خواه و چه دموکرات از این اتفاق ناراضی هستند.” او می‌گوید که جلسه‌ای پشت درهای بسته در کنگره برگزار شده که در آنجا پرسیده شده که چطور از پول مالیات شهروندان آمریکایی برای حمله به شهروندان این کشور که نظر مخالفی دارند استفاده می‌شود.

خانم مرتضوی به نقل از منابعی که دارد گزارش کرده نمایندگان کنگره خواهان تعطیلی این پروژه هستند اما گروهی در وزارت خارجه آمریکا به دنبال این هستند که اهداف پروژه را با نامی دیگر دنبال کنند.

مبارزات آنلاین دولت آمریکا

برت بروئن، در دولت باراک اوباما مدیر “مرکز تعاملات بین‌الملل” بود. آن زمان این مرکز زیر نظر شورای امنیت ملی آمریکا در کاخ سفید بود. او می‌گوید که تجربیات آنها در مبارزه با پروپاگاندای القاعده باعث شده بود که محدوده کاریشان گسترش یابد و مقابله با پروپاگاندای روسیه، چین و ایران را هم در بر بگیرد.

او می‌گوید یکی از مهمترین تجربیات آنها مبارزه با تبلیغات روسیه بعد از حمله به کریمه، لوهانسک و دونتسک در اوکراین بود: “هدفشان این بود که مشروعیت حکومت در کیف (پایتخت اوکراین) را از بین ببرند.” آقای بروئن می‌گوید که به اهدافشان در مورد اوکراین رسیدند.

کار بعدی آنها تاسیس مرکزی در ابوظبی بود تا “با همان راهبردها و روش‌ها” به مقابله با پروپاگاندای داعش (گروه دولت اسلامی) بپردازند. او می‌گوید که در آن زمان حضورشان در شبکه‌های اجتماعی به زبان‌های عربی، پشتو، دری (فارسی) و انگلیسی انجام می‌شده است.

“مرکز تعاملات بین‌الملل” در آخرین روزهای کاری دولت باراک اوباما به تصویب کنگره به وزارت خارجه منتقل شد.

آقای بروئن می‌گوید وزارت خارجه موظف است پروژه‌هایی از این دست را در نظارت مدام داشته باشد: “روشن است که یا این کار را نکرده‌اند یا اینکه خودشان اجازه داده‌اند اینها به چنین محدوده‌ای وارد شوند که آمریکایی‌ها و خبرنگارها را هدف قرار دهند.”

او می‌گوید که “حملات اطلاعاتی” در حال افزایش است و گروه‌ها و کشورهای بیشتری حالا می‌خواهند با استفاده از این روش در کشورهای دیگر ایجاد ناامنی کنند.

“ما نباید توانایی دفاعیمان را فقط در مبارزه با ضداطلاعات جمع کنیم. نوع دیگری از دفاع ما شفافیت هرچه بیشتر است.”