سخنگوی وزارت خارجه ایران: بنای مذاکره با آمریکا را نداریم

عباس موسوی، سخنگوی جدید وزارت خارجه ایران، امروز سه‌شنبه هفتم خرداد (۲۸ ماه مه) در نخستین نشست خبری خود اعلام کرد که جمهوری اسلامی “فعلا چشم‌اندازی برای مذاکره با آمریکا” نمی‌بیند. موسوی در رابطه با اظهارات دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده و دیگر مقام‌های آمریکایی نیز گفت: «ایران خیلی به لفظ‌ها و حرف‌ها توجهی ندارد. آنچه برای ما مهم است تغییر رویکرد و رفتار است.»

محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز روز گذشته با اشاره به اینکه “تروریسم اقتصادی تیم ب به مردم ایران آسیب می‌رساند و باعث تنش در منطقه می‌شود” در واکنش به سخنان اخیر ترامپ در توکیو نوشته بود: «اعمال و نه حرف‌های دونالد ترامپ نشان خواهد داد که نیت او هم همین است یا نه.»

رئیس جمهوری آمریکا روز گذشته در نشست مطبوعاتی مشترک با نخست‌وزیر ژاپن گفته بود که ایالات متحده قصد تغییر رژیم در ایران را ندارد، بلکه به دنبال جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هسته‌ای است. ترامپ در عین حال درباره احتمال مذاکره با ایران نیز گفته بود که به اعتقاد او “ایران مایل به مذاکره است”.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی در خصوص شرایط ایران برای مذاکره با آمریکا نیز خاطرنشان کرد: «فعلا ما مذاکره‌ای با دولت آمریکا نداریم. مبنای حرف ما این بوده که احترام به توافقات بین‌الملل مبناست.»

به گزارش خبرگزاری تسنیم، موسوی همچنین با تأکید بر اینکه “ما فعلا چشم‌اندازی برای مذاکره نمی‌بینیم”، افزود: «صرف دیدار به مفهوم مذاکره نیست. ضمنا ایران بنا ندارد که با هیچ یک از مقامات دولت آمریکا مذاکره‌ای داشته باشد. باید منتظر تحولات و شرایط بمانیم.»

سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران رد و بدل شدن هر گونه “پیام ویژه‌ای” میان جمهوری اسلامی و آمریکا از جمله از طرف “کشورهای دوست” را رد کرد و گفت: «ما نیازی به کانال نداریم و می‌توانیم حرف‌های خود را بزنیم و همه بشنوند. ما فعلا پیام ویژه‌ای برای کسی نداریم.»

موسوی همچنین  در خصوص “احتمال عقب‌نشینی آمریکا از شروط دوازده‌گانه و احتمال مذاکره” با این کشور گفت: «ما ۱۲ شرط کذایی که پمپئو گفته بود را قابل پذیرش نمی‌دانیم. ضمنا ما میز مذاکره را ترک نکرده‌ایم، مبنایی به نام برجام باقی است. ما فکر نمی‌کنیم موضوعی برای مذاکره باشد. مذاکرات انجام شده و جمع‌بندی انجام شده و اسناد آن موجود است.»

با وجود تأکیدهای مکرر رئیس جمهوری ایالات متحده بر مذاکره با ایران، مقام‌های جمهوری اسلامی تاکنون انجام گفت‌وگو با آمریکا را رد کرده‌اند. علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، هم بروز جنگ میان ایران و آمریکا را منتفی دانسته و هم در عین حال مذاکره با ایالات متحده را به عنوان “سم مضاعف” رد کرده است.

تنش میان جمهوری اسلامی و ایالات متحده در سالگرد اعلام خروج آمریکا از برجام توسط ترامپ اوج گرفت. واشنگتن تحریم‌های دیگری را علیه صنایع فلزی و معدنی ایران وضع کرد و تهران نیز ۱۸ اردیبهشت‌ماه گذشته اعلام کرد که دیگر به برخی تعهدات خود در قبال برجام پایبند نخواهد بود. هم‌زمان شورای عالی امنیت ملی ایران به کشورهای باقی‌مانده در توافق هسته‌ای، مهلتی ۶۰ روزه برای عملیاتی کردن تعهدات خود به ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی داد. این ضرب‌الاجل البته از سوی کشورهای اروپایی رد شد.

تهدید به برداشتن “گام‌های بعدی”

سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در بخش دیگری از سخنان امروز خود گفت: «ایران بر اساس ملاحظات سیاسی، ملی، امنیتی و بر اساس سابقه تعامل خود، راه دیپلماسی را نبسته است. این به مفهوم امیدواری به اروپا نیست. ما خواستار این هستیم که اروپا تعهدات خود را انجام دهد.»

موسوی افزود: «نامه‌ای که رئیس جمهور به سران ۱+۴ نوشتند و بیانیه‌ای که شورای عالی امنیت ملی صادر کردند مواضع ما را به روشنی تبیین کردند. ایران حساب کشورهایی مانند چین و روسیه را به رغم عدم اقدام اروپا، با اروپایی‌ها با هم نمی‌بیند. پس از آن اروپایی‌ها واکنش‌هایی داشتند، برخی‌ها مثبت بود و برخی غیرقابل قبول بودند. سفرهایی هم انجام شد. یکی از کشورها خواستار نشست کمیسیون مشترک برجام شد.».

او در ادامه گفت: «اگر در مدت زمان باقیمانده تحول خاصی نیفتد ایران با جدیت گام‌های بعدی را خواهد برداشت. فرصت بسیار تنگ است و فرصتی باقی نیست.»

در پی بالا گرفتن تنش میان ایران و آمریکا در هفته‌های گذشته، خبرهای مختلفی درباره تلاش یا آمادگی برخی کشورها، از جمله عراق، عمان، سوئیس، قطر، روسیه، آلمان و ژاپن منتشر شده بود.

“در مرحله میانجی‌گری نیستیم”

سخنگوی وزارت خارجه ایران با بیان اینکه تاریخ سفر شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن، به تهران “در حال هماهنگی و فیکس کردن است”، گفت: «طبیعی است که کشورهای مختلف نگرانی‌هایی راجع به مسائل مختلف داشته باشند. ایران کشور قدرتمندی است.»

عباس موسوی در خصوص “میانجی‌گری” نخست‌وزیر ژاپن میان ایران و آمریکا، یادآور شد: «من از لفظ میانجی‌گری استفاده نمی‌کنم ولی ما شنونده نکات کشورهایی که موضوع را از روی حسن‌نیت دنبال می‌کنند هستیم. میانجی‌گری الزامات و مقدماتی دارد. تنش‌هایی که بین ایران و آمریکاست باید به ریشه آن توجه کرد. ریشه آن بدعهدی آمریکایی‌ها و تروریسم اقتصادی آمریکا است. کشورهای دیگر اوضاع را رصد می‌کنند و ما به نقطه نظرات کشورهای دوست گوش می‌کنیم. الان در مرحله میانجی‌گری نیستیم.»

موسوی همچنین با اشاره به پیشنهاد وزیر خارجه ایران مبنی بر “معاهده عدم تعرض” میان کشورهای منطقه گفت: «منطقه ما دچار یک بحران غیرضروری است و این باعث سوءتفاهماتی شده که موجب شده کشورهای فرامنطقه‌ای از آن سود ببرند. ایران با وجود برخی اختلاف نظرات جزئی اعلام کرده که آماده است با کشورهای منطقه‌ای وارد گفتگو شود. این پیشنهاد برای کشورهایی است که به اشتباه از سمت ایران احساس تهدید می‌کنند. امیدواریم که گوش شنوایی برای پیشنهادهای ما باشد.»

سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی در ادامه گفت: «من تایید نمی‌کنم که ایران پیشنهاد میانجی‌گری بین ایران و عربستان داده باشد، ولی ایران همواره از پیشنهادات دیگران برای گفتگو استقبال می‌کند و برای کاهش تنش در منطقه آماده است.»

عباس موسوی همچنین در پاسخ به این پرسش که “ایران در چه شرایطی میانجی‌گری را می‌پذیرد” تصریح کرد: «ما فعلا احساس تنش و درگیری نداریم. اگر چنین تصوری وجود دارد، تصوری است که دیگران ایجاد کردند و خودشان باعث و بانی آن هستند و خودشان باید آن را برطرف کنند.»

در روزهای گذشته افزایش حضور نظامی آمریکا در خاورمیانه، انفجار چهار نفتکش در آب‌های امارات متحده عربی، حملات پهپادی شبه‌نظامیان حوثی مورد حمایت ایران به عربستان و نیز حمله موشکی به نزدیکی سفارت آمریکا در بغداد، بر تنش میان تهران و واشنگتن افزود. در این میان برخی کشورها از جمله بریتانیا و آلمان نسبت به خطر درگیری نظامی از جمله “جنگ ناخواسته” میان دو کشور هشدار داده و طرفین را به خویشتنداری فراخوانده‌اند.