ملاقات با نخست وزیر هلند آقای مارک روته در جریان کنگره سالانه حزب اتحاد احزاب لیبرال اتحادیه اروپا (آلده پارتی) در آمستردام. طی ملاقات ضمن معرفی خودو فرقه رجوی و نقض شدید حقوق بشر توسط این فرقه در آلبانی تشریح شد.
ک.گ.ب جدید، غولی که پوتین را هم میبلعد!
یک روزنامه پرنفوذ روسی گزارش داده که ولادیمیر پوتین در نظر دارد آژانسهای امنیت داخلی، سرویس اطلاعات خارجی و سرویسهای حفاظتی را در هم ادغام کرده و آژانس اطلاعاتی و امنیتی بزرگی را ایجاد کند که به نوعی بازتولید همان «ک گ ب» سابق اتحاد جماهیر شوروی است.
اگر این گزارش درست باشد به این معنی است که «پوتین واقعا نگران آینده خود است» و اینکه «او عمیقا درباره ماهیت خطراتی که تهدیدش میکند به خطا رفته است».
شواهدی که نشان میدهد احیای «ک گ ب» یا اقدامی مشابه آن در دست انجام است، روز به روز بیشتر میشود. سرویس امنیت فدرال روسیه (FSB)، آژانسی که احتمالا قرار است در راس این سازمان تازه تاسیس قرار بگیرد، با اعتماد غیرمعمولی کار میکند و حتی چهرههای سرشناس و ارشد سرویسهای اطلاعاتی دیگر را به راحتی بازداشت میکند. گفته شده، آلکساندر باسترکین، معاون پیشین دادستان کل و محقق ارشد روسیه که یکی از مخالفان این طرح بوده، نیز اخراج شده یا قرار است به زودی اخراج شود.
در تصویر کلی تر، تلاش برای احیای «ک گ ب» از حرکت روسیه به سوی استبداد خبر میدهد. آخرین باری که ایجاد یک ابرسرویس اطلاعاتی مطرح شد سال 1391بود؛ نهادی موازی به شکل گارد ملی که وظیفهاش کنترل خیابانها بود.
در آن زمان پوتین این ایده را کنار گذاشت اما آوریل (فروردین و اردیبهشت)به طور غیرمنتظرهای تشکیل گارد ملی با 200 هزار نفر نیروی امنیتی و ضدشورش و همچنین 200 هزار نفر گارد امنیتی را اعلام کرد؛ نهادی که زیرنظر ژنرال ویکتور زولوتوف یکی از نزدیکترین متحدان پوتین اداره میشود. این سازمان که در طول یک سال کاملا عملیاتی خواهد شد در تمام روسیه نیرو خواهد داشت و آماده است که به هرگونه نشانهای از اعتراض به سرعت پاسخ دهد. حالا دیگر مفسران مستقل و چهرههای مخالف دولت، مطمئن هستند که تغییرات سرویسهای اطلاعاتی و امنیتی هدفمند است؛ به ویژه اینکه سخنگوی پوتین هم این خبر را تکذیب نکرده است.
دلایل پوتین برای ایجاد یک وزارتخانه اطلاعاتی
در این طرح ظاهرا قرار است که سرویس امنیت فدرال روسیه، سرویس امنیت خارجی و سرویس گارد فدرال در وزارتخانه جدیدی با عنوان «وزارت امنیت کشور» (MGB) در هم ادغام شوند. مثلا در نظر بگیرید که در ایالات متحده پلیس فدرال (اف بیآی)، سازمان اطلاعات مرکزی (سیا) و سرویس مخفی آمریکا با هم ادغام شده و وزارتخانه جدیدی را تشکیل دهند. در این طرح تنها سرویس اطلاعات ارتش روسیه است که قرار نیست در این وزارتخانه (ام جی بی) جدید ادغام شود؛ وزارتخانهای که اساسا همان قدرت و وظایف «ک گ ب» را خواهد داشت. «ام جی بی» همچنین نام یکی از پیشینیان «ک گ ب» است که در سالهای 1328تا 1332به عنوان آژانس مرگبار پلیس مخفی استالین فعالیت میکرد.
گفته شده، وزارتخانه جدید احتمالا همه چیز را مدیریت خواهد کرد: از جاسوسی خارجی گرفته تا سرکوب مخالفان داخلی. علاوه بر این، فعالیتهای این سازمان جدید هیچ ناظری نخواهد داشت و تنها به شخص رئیس جمهور پاسخگو خواهد بود.
از نظر پوتین احداث چنین دستگاه اطلاعاتی مخوفی یک پیروزی چندوجهی است: نخست اینکه، این طرح تمام آژانسهای اطلاعاتی را تحت فرمان یک نفر در میآورد. در گذشته پوتین از طریق نوعی سازوکار سلطانی سازمانهای مختلفی را اداره میکرد که به دلیل مسئولیتهای مشابه اغلب با یکدیگر وارد رقابت میشدند. اما حالا رئیس جمهوری روسیه برای اداره این وزارتخانه تنها به همان تعداد انگشت شمار از متحدان نزدیک خود نیاز دارد. از آنجایی که پوتین اصولا به نخبگان روسیه، در مجموع اعتمادی ندارد تعداد افرادی که از اعتماد کامل او برخوردارند بسیار انگشت شمار هستند.
از سوی دیگر، «ام جی بی» میتواند ابزاری قدرتمند برای کنترل نخبگان روسیه باشد و هرگونه کودتا یا توطئه سیاسی را در نطفه خفه کند. این وزارتخانه به ویژه، میتواند مسئولیت بازجویی درباره اتهامات مربوط به فساد و جرایم اقتصادی را نیز برعهده بگیرد. از این رو این وزارتخانه میتواند مهمترین اسلحه کرملین برای ارعاب و از میان برداشتن دشمنان این روزهای پوتین باشد.
سوم اینکه، این وزارتخانه دست پوتین را برای جاسوسی بیشتر و تهاجمیتر در خارج از کشور باز میکند. در حال حاضر سرویس امنیت فدرال روسیه، سرویس امنیت خارجی و سرویس گارد فدرال عملیاتهای جاسوسی و سایبری خود را دارند. جمع کردن تمام اینها زیر چتر یک نهاد میتواند راهی برای استفاده موثرتر از توانایی آنان و جلوگیری از اتلاف وقت و انرژی باشد. برای مثال، در مورد حمله سایبری به سرورهای کمیته ملی حزب دموکرات ظاهرا دو سازمان روسی بدون اطلاع از عملیات یکدیگر این کار را به طور موازی انجام دادهاند.
چالشهای جدی «ام جی بی» برای پوتین
پوتین تلاش کرده که دستگاه امنیتی روسیه را وفادارتر و کارآمدتر کرده و کمتر در معرض کشمکشهای داخلی و فساد قرار دهد. اما طنز ماجرا اینجاست که گرچه ایجاد ابرسرویس اطلاعاتی «ام جی بی» در نگاه اول گامی رو به جلو برای پوتین است، اما واقعیت این است که این کار شرایط را بدتر خواهد کرد.
تاسیس «ام جی بی» نه تنها رقابت میان گروهها و سازمانهای امنیتی و اطلاعاتی را از میان نخواهد برد بلکه آن را تشدید خواهد کرد و اعضای پیشین سازمانهای مختلف بر سر همه چیز از بودجه گرفته تا تقسیم مسئولیت شدیدا با یکدیگر کشمکش خواهند داشت. همچنین با وجود «ام جی بی» کنترل فساد نیز سختتر خواهد شد. تمام موارد فساد مقامهای اطلاعاتی و امنیتی که اخیرا فاش شده نتیجه تحقیقات آژانسهای امنیتی دیگری بوده است. بر اساس این طرح دیگر هیچ آژانس اطلاعاتی و امنیتی خارج از سازمانی وجود نخواهد داشت. همچنین در صورت نبود سازمانهای رقیب، مسئولان امنیتی و اطلاعاتی بیش از هر زمان دیگری برای اختلاس، فساد و باج خواهی فرصت خواهند داشت. به این ترتیب پوتین آژانسی را ایجاد خواهد کرد که میتواند در نهایت حکومت شبه دیکتاتوری او را به چالش بکشد.
پوتین به وضوح نسبت به توطئه نخبگان حلقه داخلی قدرت و برکناری خود نگران است. این مساله چندین سال است که نقل محافل سیاسی در مسکو است. به نظر میرسد که او سازمانهایی چون گارد ملی و «ام جی بی» را ضامن قدرت خود میداند. با این حال در مدلهای قدیمی هر کودتایی نتیجه همکاری چندین گروه است. از قضا پوتین ممکن است که برای نخستین بار سازمانی را تاسیس کند که به تنهایی قدرت کافی برای سرنگونی او را دارد. گرچه امکان وقوع این مساله بعید است اما قطعا چنین سازمانی میتواند قدرت رئیس جمهوری فعلی روسیه را محدود کند. همین حالا هم سازمانهای اطلاعاتی و امنیتی که پوتین اداره میکند به طرز خطرناکی سیاسی شدهاند و هیچ نظارت پارلمانی یا حتی مشاور امنیت ملی مستقلی وجود ندارد که به او در این باره هشدار دهد.
حداقل زمانی که چندین سازمان اطلاعاتی و امنیتی به پوتین گزارش میدهند، او میتواند به مسائل نگاهی چندوجهی داشته باشد. وابستگی بیشتر پوتین به یک ابرسازمان اطلاعاتی و امنیتی شاید دست او را برای تصمیم گیریها بازتر کند اما تصمیمهای او همیشه بر اساس اطلاعاتی است کهام جی بیدر اختیار او قرار میدهد.
نویسنده: مارک گالیوتی
*200 هزار نفر نیروی ویژه ضدشورش و 200هزار نفر گارد امنیتی نیروی اطلاعاتی و امنیتی جدیدی را تشکیل میدهد که یک تغییر هدفمند را نشانهگیری کرده است
*قرار است سرویس امنیت فدرال روسیه، سرویس امنیت خارجی و گارد فدرال در وزارتخانه جدیدی بنام «وزارت امنیت کشور» ادغام شوند که همه چیز را مدیریت خواهد کرد و فقط به رئیسجمهور پاسخگوست